Cofnodion Grŵp Trawsbleidiol 
 
 Cofnodion y Cyfarfod

Teitl y grŵp trawsbleidiol:

Y Lluoedd Arfog a’r Cadetiaid

Dyddiad y cyfarfod:

8 Chwefror 2023

Lleoliad:

Cyfarfod rhithwir

 

 

Yn bresennol:  

Enw:

Teitl:

 Darren Millar AS 

 Cadeirydd ac Aelod dros Orllewin Clwyd

 Altaf Hussain AS

 Aelod Cynulliad De Orllewin Cymru

 Mark Isherwood AS

 Aelod dros Ogledd Cymru

 Samuel Kurtz AS

 Aelod dros Orllewin a De Caerfyrddin

 Sir Benfro 

 Sam Rowlands AS

 Aelod dros Ogledd Cymru

 Cyrnol James Phillips

 Comisiynydd Cyn-filwyr Cymru

 Y Brigadydd Jock Fraser

 Llynges Frenhinol

 Peter Kellam

 Llywodraeth Cymru

 Millie Taylor

 Cynorthwyo Plant Milwyr yn Ysgolion Cymru (SSCE Cymru)

 Ella Fortune

 Yr Awyrlu Brenhinol

 Adrian Leslie

 Y Lleng Brydeinig Frenhinol

 Cyng Teresa Heron

Hyrwyddwr Cyfamod Cymunedol y Lluoedd Arfog 

 Cyng Paul Hinge

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Cyngor Sir Ceredigion

 Cyng Julie Matthews

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Cyngor Sir Ddinbych

 Cyng Elizabeth Roberts

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy

 

 Cyng Mark Spencer

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Cyngor Dinas Casnewydd 

 Cyng Eddie Williams

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Cyngor Bro

Morgannwg

 Andy Jones

 Swyddog Cyswllt Rhanbarthol Cyfamod y Lluoedd Arfog (Powys)

 Lisa Rawlings

 Swyddog Cyswllt Rhanbarthol Cyfamod y Lluoedd Arfog

 Gwent

 Abigail Warburton

 Swyddog Cyswllt Rhanbarthol Cyfamod y Lluoedd Arfog  (De-orllewin)

 Zoe Roberts

Arweinydd Cydweithredol Cyfamod y Lluoedd Arfog a Gofal Iechyd Cyn-filwyr,

 Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr

 Emilia Douglass

 Swyddfa Laura Anne Jones

 Tara Moorcroft

 Swyddfa Darren Millar

 Emma Perrin

 Rheolwr Gwledydd Datganoledig, Ffederasiwn Teuluoedd y Fyddin

 Cyrnol David Chipp

 Cyn Gadlywydd Gwent a Phowys

 Llu Cadetiaid y Fyddin

 

Ymddiheuriadau:

Enw:

Teitl: 

 Alun Davies AS

 Is-Gadeirydd ac Aelod dros Flaenau Gwent

 Hannah Blythyn AS

 Hannah Blythyn AS, y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol

 Llyr Gruffydd AS

 Aelod dros Ogledd Cymru 

 Jack Sargeant AS

 Aelod dros Alun a Glannau Dyfrdwy

 Comodor yr Awyrlu Dai Williams

 Yr Awyrlu Brenhinol

 Peter Evans

 Llywodraeth Cymru

 Megan Greatrex

 Ymddiriedolaeth Cronfa Cyfamod y Lluoedd Arfog

 Cyng David Evans

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Sir y Fflint

 Cynghorau Sir

 Cyng Glyn Haynes

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Ynys Môn

 Cynghorau Sir

 Cyng Wendy Lewis

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Abertawe

 Cyngor

 Cyng Beverley Parry-Jones

 Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog, Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam

 

 Neil Kitchener

 GIG Cymru i Gyn-filwyr

 

 

Crynodeb o'r cyfarfod:

1.     Cyflwyniadau ac ymddiheuriadau.

 

2.     Diweddariadau

      Diolchodd y Cadeirydd i’r Comodor Awyr, Dai Williams a’i dîm, am drefnu i arddangosfa Brwydr Prydain ymweld â’r Senedd ym mis Tachwedd 2022.

      Talodd y Cadeirydd deyrnged i'r Brigadydd Andrew Dawes sydd wedi gadael fel Comander Brigâd 160 (Cymru).

 

3.     Diweddariad ar ganlyniadau Cyfrifiad 2021 ac Arolwg Cyn-filwyr gan Adrian Leslie, Rheolwr Materion Cyhoeddus ac Ymgyrchoedd yng Nghymru, y Lleng Brydeinig Frenhinol (RBL)

      Croesawodd y Cadeirydd Adrian Leslie i'r cyfarfod a diolchodd iddo am ddod i siarad â'r grŵp.

      Siaradodd Adrian Leslie am Gyfrifiad 2021 a dywedodd fod y cwestiwn yn y Cyfrifiad am y Lluoedd Arfog wedi ei gynnwys o ganlyniad i ymgyrch Count Them In gan RBL a Poppy Scotland.

      Darparodd Adrian Leslie wybodaeth am nifer y cyn-filwyr Cymru a sut mae hyn yn cymharu â gweddill y DU. Cymharwyd canlyniadau awdurdodau lleol a byrddau iechyd yng Nghymru hefyd.

      Dywedodd Adrian Leslie fod grantiau costau byw RBL wedi rhoi bron i £2 filiwn mewn grantiau uniongyrchol (ledled y DU) dros y tri mis diwethaf, a dim ond 10% o’r ymgeiswyr am grant oedd dros 65 oed.

      Dywedodd Adrian Leslie fod yr Arolwg Cyn-filwyr yn cau y mis hwn, a nod yr arolwg yw dysgu mwy am fywydau’r gymuned Lluoedd Arfog cyn-filwyr a'u teuluoedd yn y DU.

      Atebodd Adrian Leslie gwestiynau ynghylch rhyddhau data ychwanegol yn y dyfodol a thai i gyn-filwyr gan awdurdodau lleol ledled Cymru. Codwyd cwestiynau hefyd ynghylch sut y bydd y data'n cael ei ddefnyddio, a'r gwahaniaeth posibl mewn canlyniadau rhwng gogledd a de Cymru oherwydd y gwahanol ddemograffeg.

      Dywedodd y Cadeirydd y byddant yn trafod ac yn ystyried y gwaith y mae pob bwrdd iechyd yng Nghymru yn ei wneud i gefnogi cyn-filwyr mewn GTB yn y dyfodol.

      Cytunwyd y byddai'r GTB yn cyflwyno sylwadau i CLlLC i sicrhau eu bod yn defnyddio data'r cyfrifiad ac arolwg cyn-filwyr yn briodol.

 

4.     Diweddariad gan Millie Taylor, Cefnogi Plant Lluoedd Arfog mewn Addysg (SSCE) Cymru:

      Rhannodd Millie Taylor ddiweddariad ar dwf tîm SSCE Cymru a’r hyfforddiant DPP y maent yn ei gyflwyno i staff ysgol.

      Rhoddodd Millie Taylor y newyddion diweddaraf i’r grŵp am brosiect Ysgol Gyfeillgar y Lluoedd Arfog sy’n ceisio creu amgylchedd cadarnhaol i blant y Lluoedd Arfog rannu eu profiad ac annog ysgolion i ymgysylltu mwy â chymuned y Lluoedd Arfog.

      Mae 10 ysgol ar draws Cymru wedi ennill eu statws efydd, ac Ysgol Pen y Bryn ym Mae Colwyn yw’r ysgol gyntaf i ennill statws arian. Mae'r ysgolion wedi bod yn ddifyr iawn, ac yn annog ysgolion eraill i gymryd rhan yn y cynllun.

      Diweddarodd Millie Taylor y grŵp ar y gwaith y mae SSCE Cymru yn ei wneud yn barod ar gyfer prosiect Mis y Plentyn Milwrol ym mis Ebrill.

      Darparodd Millie Taylor ddiweddariad ar ddata plant lluoedd arfog yng Nghymru a sut mae’r data hwn yn cael ei gasglu gan awdurdodau lleol a Llywodraeth Cymru.

      Rhoddwyd diweddariad hefyd ar gynlluniau gweithredu awdurdodau lleol ac ymgysylltu ag awdurdodau lleol.

      Mae SSCE Cymru bellach yn cyhoeddi bwletinau ysgol misol, yn lle eu cylchlythyrau chwarterol, sydd wedi'u teilwra'n rhanbarthol.

      Dywedodd Millie Taylor sut mae cyllid Llywodraeth Cymru wedi'i ddosbarthu i awdurdodau lleol yng Nghymru, a sut mae SSCE Cymru yn annog awdurdodau lleol i ddefnyddio'r cyllid.

      Diolchodd y Cadeirydd i Millie am y gwaith y mae SSCE Cymru yn ei wneud a llongyfarchodd Ysgol Pen y Bryn ar eu statws arian.

      Atebodd Millie Taylor gwestiynau ar y diffiniad o blant milwyr.

      Dywedodd y Cadeirydd fod y GTB wedi awgrymu ehangu'r diffiniad fel y gallai mwy o bobl elwa a dywedodd fod Llywodraeth Cymru i'w gweld yn agored i ymestyn hyn.

      Codwyd mater rhai ysgolion nad oeddent yn cynnwys data plant lluoedd arfog yn ystod y Cyfrifiad Ysgolion Blynyddol ar Lefel Disgyblion (CYBLD). Cytunodd y Cadeirydd i fynd ar drywydd hyn gyda Llywodraeth Cymru.

      Cytunwyd y byddai’r GTB yn gofyn i Lywodraeth Cymru pa ystyriaeth y mae wedi’i roi i ymestyn y diffiniad o blant lluoedd arfog i’w wneud yn gyson â diffiniad SSCE Cymru ac i sicrhau bod data ar blant milwyr yn cael ei gofnodi’n flynyddol drwy CYBLD.

 

5.     Trafodaeth ar Gydnerthedd Ôl-Pandemig a ‘Pharodrwydd ar gyfer y Gaeaf’ yng Nghymru gyda Peter Kellam, Llywodraeth Cymru a'r Brigadydd Graeme Fraser, y Llynges Frenhinol:

      Trafododd y Cadeirydd y cydweithrediad rhwng Llywodraeth Cymru a’r Lluoedd Arfog, a sut y maent wedi ymateb i ddigwyddiadau arwyddocaol fel llifogydd a’r pandemig.

      Rhoddodd Peter Kellam y wybodaeth ddiweddaraf i’r grŵp am berthynas Llywodraeth Cymru ag ôl troed y Lluoedd Arfog yng Nghymru, a’i waith gyda’r tîm argyfyngau sifil posibl.

      Amlinellodd Peter Kellam a'r Brigadydd Graeme Fraser y broses o ofyn am gymorth milwrol yng Nghymru.

      Rhoddodd y Brigadydd Fraser enghreifftiau o’r amrywiaeth o amgylchiadau lle mae’r Lluoedd Arfog wedi darparu cymorth, a sut mae hyn wedi eu galluogi i ddyfnhau eu cysylltiadau ar draws y gymuned.

      Croesawodd y Cadeirydd y cyfle i drafod pwnc gwydnwch, a mynegodd ddiolch i’r gwasanaethau milwrol am eu hymdrechion yn ystod y pandemig.

 

6.     Unrhyw fater arall

 

      Diolchodd y Cadeirydd i'r rhai a oedd yn bresennol ac edrychodd ymlaen at gydweithio â'r grŵp yn y dyfodol.

      Rhannwyd dyddiadau cyfarfodydd y dyfodol gyda'r grŵp.

      Dywedodd y Cadeirydd wrth y grŵp y bydd diweddariad gan swyddogion cyswllt y Lluoedd Arfog yng Nghymru yn cael ei ddarparu yn y GTB nesaf.

 

 

 

 

 

 

1. 
 2. Y Grŵp Trawsbleidiol ar: